مطمئنا همه دوست دارند در ازای هزینه‌ای که برای خرید یک اسپیکر می کنند، صدای با کیفیتی از آن دریافت کنند. اما غالب مردم فکر می‌کنند هر چه قدرت اسپیکر یا به اصتلاح وات بالاتری روی آن نوشته شده باشد، اسپیکر بهتری جهت خرید است.
اما بر خلاف این تصور باید بگوییم که چنین چیزی اصلا صحت ندارد! فاکتورهای بسیار زیادی در کیفیت و قدرت صدای خروجی یک بلندگو یا اسپیکر دخیل هستند که در هنگام خرید یک سیستم صوتی باید به این فاکتورها توجه کافی کرد. با ما همراه باشید تا شما را با این نکات آشنا کنیم.
دنیای اطراف ما پر از اطلاعات است. این اطلاعات گاهی ممکن است صوت باشند. البته صداهای بسیار ناهنجاری در محیط اطراف ما وجود دارد که ما قادر به شنیدن آن‌ها نیستیم. محدوده‌ی شنوایی انسان بین 20 تا 20000 هرتز قرار دارد. هر چه به بالای گستره شنوایی نزدیک می‌شویم صداهای ریزتر و هر چه به پایین گستره‌ی شنوایی نزدیک می‌شویم صدای بم تری به گوش ما خواهد رسید. بنابراین یک اسپیکر خوب باید قادر باشد تا تمام صداهای بین 20 تا 20 کیلوهرتز را به خوبی پخش کند. هر چه حداقل میزان فرکانس قابل پخش توسط اسپیکر به عدد 20 هرتز نزدیک‌تر باشد، اسپیکر شما صدای بم یا بیس عمیق‌تری تولید می‌کند. مسلما هر چه مقدار مینیموم فرکانس قابل پخش توسط اسپیکر از 20 هرتز فاصله بگیرد، از عمق بیس صدا کاسته خواهد شد که این ضعف، خود را در هنگام پخش فیلم‌های سینمایی یا گیم‌های اکشن به خوبی نشان خواهد داد. بنابراین در صورتی که اسپیکر انتخابی شما از مقدار مینیموم رنج شنوایی انسان فاصله داشته باشد انتظار شنیدن طبیعی صدای انفجار و شلیک گلوله‌ها را از سیستم صوتی خود نداشته باشید! معمولا اگر اسپیکر توان پخش صدا تا مرز 50 هرتز را داشته باشد، بیس قابل قبولی را تولید می‌کند. البته پیشنهاد ما خرید اسپیکری است که صداهای 20 هرتز را به خوبی پخش کند.
در سمت دیگر حداکثر فرکانس قابل پخش توسط اسپیکر قرار دارد. هر چه این عدد به 20 کیلوهرتز نزدیک تر باشد بدین معنی است که سیستم صوتی شما، صداهای ریز را واقع‌گرایانه تر پخش می‌کند. بنابراین دقت کافی داشته باشید که حداکثر فرکانس قابل پخش توسط اسپیکر نزدیک یا برابر با 20 کیلوهرتز باشد. در غیر اینصورت باید قید جزئیات و صداهای ریز را بزنید!
عامل بعدی توان خروجی اسپیکر و ساب ووفر است که معمولا با واحد وات بیان می‌گردد. البته اشتباه نکنید، اعداد ارقام بسیار بزرگی که روی بسته بندی‌های شکیل اسپیکرها نوشته می‌شود به هیچ وجه واقعی نیستند. حتما قبل از خرید اسپبیکر یا سیستم صوتی درباره‌ی توان خروجی واقعی آن تحقیق کافی کنید چراکه معمولا روی جعبه اسپیکرها، توان واقعی نوشته نمی‌شود. همچنین سعی کنید از خرید سیستم‌های صوتی که چندین سابووفر کوچک دارند خود‌داری کنید. همیشه یک سابووفر واحد ولی بزرگتر، بیس عمیق‌تری از چندین سابووفر کوچک‌تر تولید می‌کند.
مورد بعدی حساسیت اسپیکر است. حساسیت اسپیکرها نیز از مواردی است که معمولا روی جعبه اسپیکر نوشته نمی‌شود و فروشندگان هم اطلاع کافی از آن ندارد. استاندارد حساسیت سیستم صوتی 87 دسیبل است. البته در اکثر موارد، اسپیکرهای ارزان قیمت در این فاکتور ضعف دارند و پایین‌تر از حد استاندارد عمل می‌کنند. بنابراین بین این عدد و حساسیت اسپیکر رابطه‌ی مستقیم برقرار است به طوری‌که هر چه این عدد بالاتر باشد حساسیت اسپیکر افزایش و هر چه این عدد کمتر باشد حساسیت اسپیکر کاهش می‌یابد.
نکته بعدی امپدانس اسپیکر است که با واحد اهم بیان می‌شود. هر چه میزان مقاومت الکتریکی اسپیکر کمتر باشد کنترل کم‌تری بر روی دیافراگم خواهیم داشت. به عبارت ساده‌تر اسپیکرهای امپدانس پایین دارای مقاوت سیم پیچ کم‌تری بوده و در ازای ولتاژ کمتر صدای بلندتری تولید می‌کنند اما یک اسپیکر با امپدانس بالا مقاومت سیم پیچ بالاتری داشته و کنترل بهتری را بر روی دیافراگم فراهم می‌کند.
سیستم تنظیم‌صدای مرکزی و یا کارت صدا در رایانه شخصی شما هم از موارد تعیین کننده‌ی کیفیت صدای خروجی است. اگر کارت صدای سیستم شما و یا کنترلر مرکزی از انواع نا مرغوب و ضعیف‌تر است، خرید یک اسپیکر قدرتمند و گران قیمت، هیچ توجیهی ندارد. همچنین به نوع خروجی کارت‌صدا و کنترلر مرکزی توجه کافی داشته باشید. خروجی ممکن است از انواع دیجیتال یا آنالوگ باشد. این کاملا واضح است که سیستم صوتی مورد پسند شما، حتما باید توسط کارت صدا یا کنترلر مرکزی پشتیبانی شود.
و در نهایت به تعداد کانال‌های خروجی می‌رسیم. این فاکتور شاید تاثیری بر کیفیت و قدرت صدای خروجی نداشته باشد. به عبارت دیگر این که اسپیکر شما چند کاناله باشد به سلیقه و نوع کاربرد شما بستگی دارد. اگر قصد خرید اسپیکری برای گوش دادن به موسیقی دارید یک اسپیکر دو کاناله قدرتمند که رنج پاسخدهی و حساسیت مناسبی دارد، می‌تواند پاسخگوی نیاز شما باشد. اما اگر شما قصد تماشای قیلم‌های سینمایی یا لذت بردن از صدای فراگیر سه بعدی را دارید اسپیکرهای 5.1 و 7.1 کاناله می‌توانند تجربه‌ای دلنشین را برای شما رقم بزنند.
مجدادا تاکید می‌کنیم که به اعداد و ارقام درج شده روی اسپیکرها بسنده نکنید و به مواردی که ذکر کردیم توجه کافی داشته باشید. همچنین در ابتدا نوع کاربرد خود را از اسپیکر مشخص کنید. اگر شما برای گوش دادن به موسیقی قصد خرید یک اسپیکر را دارید بهتر است اسپیکرهای چند کاناله را فراموش کنید. شما در عوض هزینه‌ی زیادی که برای خرید یک اسپیکر چندکاناله متوسط و یا حتی ضعیف بکنید، می‌توانید با همان مقدار بودجه یا حتی کمتر، یک اسپیکر دو کاناله قدرتمندتر که در کنار تولید بیس عمیق‌تر، صدایی شفاف و پرجزئیات‌تر ارائه دهد، خریداری کنید. در سمت دیگر، اگر قصد تجربه فیلم‌های سینمایی را دارید، اسپیکرهای چند کاناله می‌توانند گزینه‌ی مناسبی جهت خرید باشند. البته توجه داشته باشید که به دلیل مهم بودن صداهای بم در اکثر فیلم‌های سینمایی، اسپیکر انتخابی شما توان پخش صداهای بم 20 هرتز را داشته باشد.